Gosset

De eer om beschouwd te worden als de oudste van alle champagnehuizen behoort duidelijk toe aan Gosset

In de Bibliothèque Nationale in Parijs is een document met nummer 29867/322 gedeponeerd in de Dossiers Bleus, dat bewijst dat een heer Pierre Gosset niet alleen al in 1584 wijn produceerde van zijn eigen wijnstokken in zijn huis in het beroemde Aÿ, maar er ook aantoonbaar in handelde. De historicus Tom Stevenson merkt op dat deze datum misschien zelfs te kort is, aangezien een zekere Jean Gosset al in 1555 wijnbouwer was. Omdat er echter geen bewijs van handel kan worden gevonden, verschuift de officiële stichtingsdatum van het huis van Gosset naar ongeveer dertig jaar later. Pierre Gosset was toen burgemeester van de stad Aÿ. In dit ambt ontving hij vaak prominenten zoals koning Henri IV.

De lange en legendarische geschiedenis van de King of Wines kan worden teruggevoerd naar de Champagnestreek van die tijd, waar de wijnproducenten van die tijd, zoals Pierre Gosset, de hoeksteen vormden. Hoewel de producten van het huis Gosset toen nog wijnen waren, vertegenwoordigden ze mogelijk hetzelfde soort uitstekende Champagnewijnen die iets later, in de tijd van de beroemde Charles Marguetel de Saint Denis, Seigneur de Saint-Evremond, dankzij hun natuurlijke tweede gisting veel succes hadden aan het Engelse koninklijke hof - lang voordat de beroemde benedictijner monniken Dom Perignon en Frere Oudart naam maakten in de ontwikkeling van de Champagne.
Veel bronnen noemen Ruinart nog steeds als het oudste champagnehuis - maar dat is niet helemaal correct, want inmiddels is historisch bewezen dat champagne het product is van een lange evolutie (eerder dan van een 'revolutie'). Maar laten we ons niet blindstaren op haarkloverij en terugkeren naar de geschiedenis van Gosset en de bespreking van hun zeer bijzondere champagnes:

Het huis Gosset bleef in de familie voor 15 generaties zonder onderbreking. In 1984 vierde het zijn 400ste verjaardag met uitbundige vieringen, zowel thuis in Aÿ als in Parijs met gerenommeerde artiesten, feestelijke beurzen en concerten. Een zeer speciale Gosset champagne, de Cuvée Quatrième Centenaire, werd speciaal voor de gelegenheid geproduceerd. In het volgende decennium werden echter financiële problemen duidelijk. In 1994 werd het huis Gosset opgekocht door een ander bekend familiebedrijf, Renaud Cointreau. De nieuwe manager van het huis was een dame genaamd Béatrice Cointreau. De vele liefhebbers over de hele wereld die de strikt traditionele Gosset champagne altijd hadden aanbeden en zich nu zorgen maakten over de toekomst onder het nieuwe management, werden snel gerustgesteld. De oenologe Béatrice Cointreau komt zelf uit een familie met een eeuwenoude wijntraditie: haar moeder is de kleindochter van Pierre Frapin (de stichter van het wereldberoemde Frapin-huis in Segonzac, Cognac). Zij zette de traditiebewuste productie van champagne nauwgezet voort op Gosset. Ze creëerde een slank gamma van aantrekkelijke champagnes en is nog steeds een graag gezien ambassadeur voor Gosset op het internationale podium.

Gosset heeft altijd de reputatie gehad een goed, maar relatief klein huis te zijn in vergelijking met beroemde champagnehuizen. Voor de verandering van eigenaar in 1994 produceerde Gosset 400.000 tot 500.000 flessen per jaar. Gosset exporteerde al eeuwen in beperkte mate (slechts ongeveer 20% van de productie werd verscheept naar een 15-tal landen). Er zijn bijvoorbeeld onlangs perfect gekurkte Gosset champagnes teruggevonden uit de buik van de "William Salthouse", die in 1841 voor de kust van Australië zonk. Vooral Duitsland, waar jaarlijks meer dan 100.000 flessen worden geëxporteerd, en Engeland zijn altijd de belangrijkste exportmarkten geweest voor Gosset. De verandering van eigenaar bracht echter ook een nieuwe marketingstrategie met zich mee. De exportdirecteur van Gosset, Philippe Manfredini, werkt al meer dan twaalf jaar intensief aan het vergroten van het exportaandeel. Onder zijn leiding is de export nu goed voor 65% van de totale jaarlijkse productie van ongeveer 1 miljoen flessen. Vandaag onderhoudt Gosset een complex netwerk van groothandelaars en vertegenwoordigers in zo'n 70 landen, die op hun beurt nauwe banden onderhouden met voornamelijk de horeca. Champagnefans lopen dan ook de meeste kans om Gosset champagnes tegen te komen waar er iets lekkers te eten is. De associatie met restaurants en Gosset champagnes ligt voor de hand, want Gosset champagnes zijn altijd al zo gearomatiseerd dat ze bij vrijwel elk gerecht passen. Maar laten we, voordat we de verschillende Gosset champagnes in detail bekijken, eerst eens kijken wat er achter de uitgebreide keldertechnologie schuilgaat:

Chef de Cave, Jean-Pierre Mareignier, heeft al meer dan 20 jaar de leiding over de kelders van Gosset. Hij is er op bewonderenswaardige wijze in geslaagd om gelijke tred te houden met de enorme groei van de vraag naar Gosset champagnes zonder ook maar iets af te doen aan de vermaarde kwaliteit en traditie van het huis. Gosset maakt nog steeds geen gebruik van malolactische gisting (wat bij veel andere champagnehuizen wel gebruikelijk is). In plaats daarvan bewaart Gosset de natuurlijke fruitzuren van de wijnstokken als een belangrijk, traditioneel bestanddeel van al zijn befaamde champagnes. Het afzien van malolactische gisting dwingt de keldermeester om te streven naar een perfect evenwicht in de productie van zijn cuvées, waardoor ze extra aandacht krijgen en royaal kunnen rijpen in zijn kelders. Vele jaren later betaalt deze extra inspanning zich op verschillende manieren uit voor de kenner: Gosset champagnes presenteren zich met een uitzonderlijke frisheid en fruitsmaak. Tegelijkertijd zijn Gosset champagnes bijzonder geschikt om te rijpen. Hoewel alle Gosset champagnes bij levering op dronk zijn, is het extra rijpingspotentieel voor veel champagneliefhebbers een welkome bonus, want hoewel het basiskarakter van een Gosset champagne niet verandert, kan hij met extra rijping volledig nieuwe aspecten van zijn persoonlijkheid ontwikkelen, terwijl andere aspecten terugkomen.

De eerste gisting vindt uitsluitend plaats in roestvrijstalen tanks. Reservewijnen worden vervolgens opgeslagen in vele magnumflessen in de koele kelders van het wijnhuis. Daarnaast heeft Gosset een klein magazijn met ongeveer 30 eikenhouten vaten (elk met een inhoud van 205 liter), waar Jean-Pierre Mareignier bepaalde cuvées die slechts korte tijd zijn opgeslagen, voorziet van de juiste toets van vatrijping. Hoewel Gosset geen wijngaarden bezit, heeft het in de loop van zijn meer dan 400-jarige bestaan uitstekende en stabiele relaties opgebouwd met wijnbouwers in de Champagne. Jean-Pierre Mareignier heeft dus het voordeel dat hij op een betrouwbare manier de beste druiven van Grand Crus en Premier Crus in de Montagne de Reims, Côte des Blancs en de Marnevallei kan verkrijgen. De verschillende wijnen worden later opgeslagen in de kelders van Gosset, gesorteerd op cru, druivensoort en oogstjaar.

Daarnaast staat Gosset bekend om de speciale aandacht voor de edele (en dure) Chardonnay wijnstokken in zijn blends. Gosset staat op een gemiddelde kwaliteitsclassificatie van minstens 95% voor zijn druiven. Bovendien wordt alleen de most van de eerste persing gebruikt.
Jean-Pierre Mareignier gebruikt deze uitgebreide (en dure) basis vervolgens om de beroemde Gosset cuvées samen te stellen, die vervolgens gemiddeld vijf jaar op de droesem in de fles moeten doorbrengen. Ook bij Gosset worden bijzonder hoogwaardige champagnes zoals Prestige Cuvées, Millésime, Grand Rosé en Grande Réserve gebotteld in klassieke (bolvormige) champagneflessen.

Alle vintage champagnes - de beroemde Grande Réserve, Prestige Cuvée (CELEBRIS), Grand Rosé en alle andere champagnes van het huis die gebotteld worden in flessen groter dan een standaardfles (750 ml) - krijgen de aandacht van de traditionele handmatige riddling. Later zorgt een professionele dégorgeur voor de grotere flessen en de prestige cuvées. Hij verwijdert vakkundig het depôt (het gistingsresidu van de dode gistcellen die zich na het doorzeven op de hals van de fles ophopen) met behulp van de koolzuurdruk in de fles. Deze oude kunst van het degorgeren staat bekend als à la volée (in vlucht) (zie ook dégorgement in het lexicon). Dit wordt gevolgd door dosering, de laatste kurkbeurt en vervolgens extra opslag (minstens drie maanden, maar vaak tot een jaar) zodat de champagnes kunnen herstellen van de lichte schok van het degorgement. Pas dan worden ze afgeleverd.

Na het doorlopen van dit uitgebreide productieproces krijgen de kenners frisse, fruitige, evenwichtige champagnes met een rijke smaak en een strikt traditionele stijl. Met hun aromatische complexiteit hebben ze altijd al talloze champagnefans en gerenommeerde wijncritici over de hele wereld in verrukking gebracht. Bovendien is Gosset er ook in geslaagd om gewone champagneliefhebbers aan te spreken tegen redelijke prijzen.

Laten we de verschillende Gosset champagnes eens nader bekijken:

De meest betaalbare champagne van Gosset is de Brut Excellence. De term 'Excellence' is geenszins pretentieus, want hij onderscheidt zich qua smaak en kwaliteit duidelijk van de meeste andere non-vintage champagnes. Mijn meervoudige proefnotities bevestigen dat het duidelijk elegantie, fijne zuren en jeugdige frisheid erft door het mengen met 42% van de kostbare Chardonnay druif. Nog eens 45% van de edele Pinot Noir druif geven het een aangename fruitigheid. Nog eens 13% van de nuchtere Pinot Meunier druif ronden deze champagne subtiel af met hun smaak. Deze blend geniet ook van 24% evenwichtige reservewijnen. De Gosset Brut Excellence is een uitstekende keuze als aperitief. Het is ook een uitstekende begeleider van vis- en gevogeltegerechten. Hij is trouwens verrassend betaalbaar (rond de 35 euro).

De Gosset Grande Réserve speelt in een hogere klasse. Deze champagne kan niet echt omschreven worden als een 'vintageloze champagne', aangezien Gosset in zijn traditionele productie druiven gebruikt van crus van hoge kwaliteit uit drie verschillende jaren. Het is dan ook gepaster om Gosset Grande Réserve te omschrijven als een multi-vintage champagne. De blend bevat 46% Chardonnay, 39% Pinot Noir en 15% Pinot Meunier. Deze champagne weerspiegelt de fundamentele smaken van het huis Gosset. De aangename frisheid en uitgesproken fruitige toetsen van deze champagne zijn waarschijnlijk rechtstreeks gelinkt aan het succesvolle behoud van de natuurlijke fruitzuren van kwaliteitsvolle wijnstokken. Hij belichaamt de wijnkracht van geselecteerde Pinot Noir wijnstokken en wordt bovendien gevoed door de finesse van Chardonnay. De Gosset Grande Réserve wordt door veel kenners al lang beschouwd als een waardevolle tip voor beginnende champagnekenners om te leren hoe voortreffelijk de smaak van een traditioneel bereide champagne kan zijn. Tegelijkertijd verandert de foutieve opvatting van sommige champagneliefhebbers dat een vintage champagne per definitie "beter" moet zijn dan een champagne gemaakt van meerdere jaargangen vaak wanneer je hem proeft. De complexiteit van deze champagne wordt bevestigd door de lovende maar verschillende aromatische beschrijvingen van gerenommeerde critici - maar ze hebben allemaal gelijk. De reden: deze champagne is veel te verfijnd om zijn grote aromatische mozaïek door slechts één kenner te laten verwoorden. Een bijzondere champagne als de Gosset Grande Réserve moet gewoon door elke champagneliefhebber minstens één keer geproefd worden.
Natuurlijk is de Grande Réserve een heerlijk aperitief, maar met zijn kracht en aromatische schoonheid maakt hij ook indruk met meer hartige gerechten. Hij past bijvoorbeeld perfect bij kalfsvlees, lamsvlees en eend. De laatste keer dat ik deze champagne proefde in zijn mooie antieke fles, lag de prijs rond de Euro/US$ 50.

Gosset presenteert op dit moment de Gosset Grand Millésime 1996. Veel gerenommeerde kenners vergelijken de jaargang 1996 al met de legendarische jaargang 1928. Voor zo'n bewering is veel moed nodig en de toekomst zal het uiteindelijk bewijzen of ontkrachten. Hoe het ook zij, 1996 is ongetwijfeld een zeer belangrijk en ongewoon goed wijnjaar van de vorige eeuw. De gerenommeerde auteur, historicus en criticus Tom Stevenson merkt op dat geen enkel ander wijnjaar in de geschiedenis van de Champagne erin geslaagd is om 10,3% potentiële alcohol te combineren met 10g zuurte per liter.

De keldermeester Jean-Pierre Mareignier bracht een speciaal eerbetoon aan de kostbare Chardonnay druif van dit jaar door deze 62% toe te laten in de assemblage van de 1996. De overige 38% werden geleverd door de edele Pinot Noir - allemaal van Grands en Premiers Crus. Deze uitmuntende champagne zou alleen maar beter moeten worden met verdere rijping.
Omdat hij vasthoudt aan een traditionele productie zonder malolactische gisting, moest de keldermeester de natuurlijke fruitzuren veel tijd geven tijdens het bewaren om ze nog beter te integreren. Er zijn al veel proefnotities over de Gosset Grand Millesime 1996. De gemene delers zijn de typische frisheid en fruitigheid van de Gosset champagnes. Zoals verwacht straalt deze 96 het bloemige bouquet van de elegante Chardonnay uit. De Pinot Noir voegt bijzonder vineuze toetsen toe. Er wordt echter ook opgemerkt dat hij uitdagend en vurig is, bijna als een jong renpaard met een uitstekende stamboom. Of de jaargang 1996 zich kan meten met de legendarische 28 onder de champagnes moet nog blijken na de komende jaren van extra rijping. Speculatief gezien heeft de 96 van Jean-Pierre Mareignier en Gosset volgens mij zeer goede kaarten, aangezien de champagnes van Gosset sowieso worden gekenmerkt door hun bijzondere rijpingspotentieel. Dergelijke beslissingen kunnen na tien tot twintig jaar (of zelfs later) worden genomen voor grote jaargangen. Net als sommige wijnen uit de Bourgogne, Bordeaux of zelfs Cognac, hebben champagnes van bepaalde Champagnehuizen vaak een hoge speculatieve waarde. Gosset is een van die huizen die in dit opzicht speciale aandacht verdient.

Gosset staat al lang bekend om zijn klassieke rosé champagnes. Zonder uitzondering worden ze vandaag de dag nog steeds beschouwd als bijzonder belangrijke champagnes in de roséklasse met overwegend Chardonnay in de blend. Gosset presenteert momenteel de vintage-vrije Gosset Grande Rosé en de Gosset Celebris Rosé 1998.

De Grande Rosé is gemaakt van 56% Chardonnay, 35% Pinot Noir en nog eens 9% rode wijn uit Bouzy en Ambonnay, wat hem zijn zalmroze kleur geeft. Deze elegante rosé staat bekend om zijn complexe fruitsmaken, subtiele kracht en lange afdronk. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hij de gouden medaille won op de beroemde internationale proeverij 'London International Wine Challenge' in 2001. Hij wordt vooral aanbevolen bij hartige vleesgerechten (zoals wild).

De Gosset Celebris Rosé 1998 bevat 61% elegante Chardonnay-druiven van de beste wijngaarden en nog eens 32% fruitige Pinot Noir. Hieraan is de beste rode wijn van Bouzy en Ambonnay toegevoegd, die niet alleen de sterke zalmkleur bepaalt, maar ook kostbare vineuze attributen toevoegt. Hij wordt beschouwd als een smakelijk aperitief, maar wordt ook aanbevolen bij meer stevige banketten. Het is een prachtige vintage champagne waar nog jaren over gepraat zal worden. Dat brengt ons bij enkele voorbeelden van andere Gosset Grand Rosé vintage champagnes uit lang vervlogen jaren, die vandaag nog steeds erg belangrijk zijn bij kenners: Zowel de 88 als de 90 worden momenteel, na jaren van rijping, als uitstekend beschouwd. Beiden behouden nog hun jeugd en geur, maar winnen aan soepelheid op latere leeftijd. Enkele jaren geleden vond de gerenommeerde wijncriticus Tom Stevenson vooral de exquise 90 uitmuntend en was hij verleid door zijn exotische bloemenaroma's.

De prestige- of topcuvées (wit of rosé) van Gosset dragen de (vaak met hoofdletter geschreven) naam CELEBRIS. Op de productie van champagnes met deze naam wordt niet bezuinigd. Het gaat hier om absolute superlatieven! Alleen de allerbeste druiven van een Grand Crus wijnjaar worden goed genoeg geacht. Bij Gosset krijgt dit type champagne in alle productiestadia zeer speciale persoonlijke aandacht met de hand. Elke fles wordt bijvoorbeeld op traditionele wijze doorboord en gedegorgeerd. Bijzonder lang bewaren in de koele kelders van het huis is vanzelfsprekend. De Celebris rosé champagnes zijn hierboven al besproken. Van de (witte) Celebris champagnes zijn momenteel drie verschillende jaargangen van bijzonder belang in de champagnewereld: 88, 90 en 95.

De 88's en 90's worden bijvoorbeeld door de bekende wijncriticus Ed McCarthy beschreven als twee van de beste champagnes die hij ooit in zijn lange carrière heeft geproefd.
Beide champagnes scoorden ook hoog bij Tom Stevenson in de jaren 90. Veel critici geloven ook dat beide champagnes een grote toekomst hebben met verdere rijping (tot 2010, 2015 of zelfs langer). Helaas is het vinden van een 88 vandaag de dag een kwestie van geluk. Gelukkig is de al even fantastische Celebris 1990 hier en daar nog verkrijgbaar. De Celebris 1995 is momenteel in omloop en bewijst nu al een uitstekende champagne te zijn. De blend bevat 46% Chardonnay en 54% Pinot Noir. Hij wordt beschouwd als rijk met verschillende fruitsmaken, perfect in balans en ook begiftigd met een bijzondere fierheid.

Alle Gosset champagnes zijn simpelweg een bijzondere ervaring om te proeven - een ervaring die, naar mijn mening, niemand mag missen om kennis te maken met de 'Gosset stijl'. Het bijzondere fruit, de frisheid en de geslaagde balans die Gosset bereikt bij de uitgebreide bereiding van zijn champagnes, moet je gewoon zelf ervaren. Helaas is hij, in tegenstelling tot veel andere champagnes, niet op elke hoek verkrijgbaar. In tegenstelling tot sommige andere gerenommeerde huizen wordt de eervolle roem van Gosset niet weerspiegeld in zijn prijsbeleid. Roem heeft champagne sowieso nooit beter doen smaken, dus wie de champagnes van Gosset tegenkomt, kan zich niet alleen verheugen op onbeschrijflijk genot, maar ook op verrassend eerlijke prijzen.

 

 

 

Terug naar de woordenlijst | Je was hier: Gosset