Doop van het schip

Tegenover de uitgestrekte, bijna onpeilbare zeeën lijkt zelfs het machtigste slagschip klein! De schrijver Joseph Conrad had geen ongelijk toen hij schepen beschreef als 'levende wezens', want een schip op volle zee 'spreekt' op een bepaalde manier tot zeelieden, zij het door krakende spanten, kreunend staal of krakend hout, wapperende zeilen en vele andere bekende geluiden.
In China en Japan wordt een lijn die het schip met het land verbindt, als een soort 'navelstreng' verbroken wanneer het schip te water wordt gelaten. In Mesopotamië werden schepen al in de vierde eeuw voor Christus gedoopt. De Grieken en Romeinen deden hetzelfde. Naast de soms schijnbaar wrede rituelen van de oude wereld was er vaak goede wijn bij betrokken, die over de planken van een schip werd gegoten om de goden vriendelijk te maken.

Zelfs vandaag de dag gaat het vooral om goede wil en geluk voor het schip en de bemanning in het licht van onvoorspelbare toekomstige elementen. Sommigen zien het als bijgeloof en anderen als een mooie traditie.
Andere mensen daarentegen zien de juiste doop van een schip als een zeer serieus en noodzakelijk feit. Deze mensen kunnen het bewijs leveren dat een schip met een problematische doop of zelfs zonder doop een slecht voorteken kan zijn. Ze kunnen bijvoorbeeld wijzen op de Titanic, die nooit werd gedoopt, of op het tragische lot van de nucleaire Russische onderzeeër 'K-19', de trots van de Russische marine, bij wiens doop de fles van Champagne wilde niet breken, zelfs niet na herhaalde pogingen.

Onder zeelieden wordt voorzichtigheid in plaats van bijgeloof als een wenselijke metgezel beschouwd. Een goede doop maakt daarom gewoon deel uit van de algemene voorzichtigheid.

De Klabautermann daarentegen, een vriendelijk spookje dat op elk nieuw schip intrekt om streken uit te halen met een luie bemanning en een goede bemanning en het schip te helpen, wordt over het algemeen niet zo serieus genomen.

De doop van het keizerlijke privéjacht Meteor in New York in 1902 liet zien hoe belangrijk een scheepsdoop kan zijn, afgezien van een succesvol stukgeslagen fles. Het was de bedoeling van de keizer dat de dochter van de Amerikaanse president, Alice Roosevelt, voor de doop een fles mousserende wijn zou gebruiken in plaats van champagne. De slimme vertegenwoordiger van Moët & Chandon in de VS, George Kessler, slaagde er echter in om de mousserende wijn te vervangen door een fles Moët, tegen het plan in. Bij het daaropvolgende banket werd champagne geserveerd in plaats van mousserende wijn. Dit werd beschouwd als een eersteklas schandaal voor de keizer, die vervolgens zijn ambassadeur liet terugroepen en een enorme politieke sabeltwist tussen Duitsland en Frankrijk ontketende.

Het gebeurt vaak dat een fles champagne gewoon niet kapot spat. Aan de oppervlakte wordt het dan vrolijk afgedaan als een dom, onbelangrijk bijgeloof. Stiekem maken veel mensen zich er echter zorgen over. Het is dan ook geen toeval dat het dikke glas van de champagneflessen in de aanloop naar de doop soms professioneel (en stiekem) wordt verzwakt door er op te krassen en voor sommige doopfeesten eerst 'officieus' wordt geoefend zodat er bij de 'echte' doop niets misgaat.

Als een schip een nieuwe naam krijgt, is het ook belangrijk om eerst met champagne afscheid te nemen van de oude naam. De oude naam moet zorgvuldig overal en zonder uitzondering worden verwijderd (boeg, achtersteven, reddingsboeien, reddingsboot, enz.). Daarna volgt het plengoffer, waarbij een fles van de beste champagne vanaf de boeg over de planken van het schip wordt gegoten - tot de laatste druppel en zonder zelfs maar een slokje voor de bemanning! Het wordt beschouwd als een gebaar van weemoedig afscheid en wordt met waardigheid gedaan. Je hebt dus minstens twee flessen champagne nodig voor deze ceremonie, want daarna is het natuurlijk traditie om het goed te vieren.

De doop van het schip begint met een toespraak die ongeveer zo gaat: "Ik doop je met de naam ....... Ik wens de bemanning te allen tijde een behouden vaart en het schip altijd een handbreedte water onder de kiel!".

Op grote schepen hakt een dame (tot in de 19e eeuw waren mannen traditioneel niet gewild voor de dooptaak - vandaag de dag hebben dames nog steeds de voorkeur) met een bijl op een lijn, waardoor de fles champagne aan een andere lijn naar de boeg vliegt. Op kleine schepen wordt de champagne ook rechtstreeks aan de lijn naar de boeg geslingerd. Sommige mensen slaan de fles zelfs met de hand tegen de boeg.

Op kleine jachten en andere boten is het perfect toegestaan om een fles champagne tot de laatste druppel over het dek uit te gieten terwijl je op de boeg staat na de toast (nogmaals, zonder ook maar een slokje voor de dame of de bemanning). Dit is een verstandige regel, vooral omdat een kapotte champagnefles onnodige schade aan de boot kan veroorzaken - een fles ter grootte van een magnum, jeroboam of zelfs rehoboam kan de boot mogelijk zelfs laten zinken.

Na de doop laten veel kapiteins de resten van de fles aan boord bewaren, waar ze moeten blijven zolang het schip de naam draagt.

Ook ruimtevaartschepen worden natuurlijk gedoopt. Zelfs de USS Enterprise (NCC-1701B) uit de beroemde 'Star Trek' werd ceremonieel gedoopt met een futuristische 'Dom Perignon, vintage 2265'.

 

 

Terug naar de woordenlijst | Je was hier: Scheepsdoop