De druiven en druivenrassen van Champagne
Vandaag worden er slechts 3 druiven en druivensoorten gebruikt voor de productie van a Champagne gebruikt.
37% van het areaal bestaat dus uit Pinot Noir, een rode Pinot Noir, nog eens 37% uit Pinot Meunier, een rode Zwarte Riesling, en 26% van het areaal bestaat uit Chardonnaydruiven, de enige witte druivensoort.
De druivensoorten en druiven van Arbane en Petit Meslier, die door de druifluis bijna niet meer voorkomen, zijn echter ook toegestaan voor de productie van Champagne.
Pinot Noir geeft de Champagne zijn volheid, Pinot Meunier zijn fruitigheid en Chardonnay zijn finesse.
Je zou kunnen zeggen dat het de blend is die het verschil maakt, maar in de Côte des Blancs bijvoorbeeld worden bij voorkeur cuvées van Chardonnay van één soort gemaakt, de Blanc de Blancs.
Blanc de Noirs champagnes zijn daarentegen zeer zeldzaam. De term Blanc de Noirs, voor witte champagne gemaakt van donker gekleurde druiven, werd oorspronkelijk bedacht in de Champagne gekenmerkt. Enkel de champagneproducenten van Bollinger, Bruno Paillard of Mailly, die meestal afkomstig zijn uit gebieden rond Aÿ, BouzyMailly, Hautvillers en Verzenay bieden deze champagne aan.
De druivensoorten
De drie belangrijkste druivenrassen voor de champagneproductie:
- Pinot Meunier
- Pinot Noir
- Chardonnay
De blauwe druiven (Pinot Meunier en Pinot Noir) worden wit geperst. Ze geven de champagne kracht en body, terwijl de witte druif (Chardonnay) hem ras en frisheid geeft (zie ook proeverij). De wijnstokken worden meerdere keren per jaar gesnoeid met speciale snoeimethoden om ervoor te zorgen dat de druiven zoveel mogelijk kracht en voedingsstoffen krijgen in plaats van in het wild te groeien.
De druivenprijs die de wijnbouwers krijgen hangt af van de bovengenoemde classificatie van de wijngaard. Voor een "cru" met een classificatie van 80 % ontvangt de wijnbouwer 80 % van de druivenprijs. Wanneer de druiven worden geperst, is een maximale opbrengst van ~02 liter most (wat 100 liter wijn oplevert) uit ~60 kg druiven wettelijk toegestaan. De extra geperste most wordt gebruikt voor alcoholdistillatie.
De druivensoorten
Champagne wordt gemaakt van drie druiven en druivenrassen: Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier. Elk van deze variëteiten draagt op zijn eigen manier bij tot het unieke karakter van champagne.
ChardonnayDit witte druivenras geeft de champagne elegantie, frisheid en een fijne mineraliteit. Hij brengt smaken van citrusvruchten, witte bloemen en soms een subtiele romigheid. Chardonnay staat vaak aangeplant in de beroemde Grand Cru wijngaarden van de Côte des Blancs, waar de kalkrijke bodem ideale omstandigheden biedt.
Pinot NoirDit rode druivenras zorgt voor structuur, body en diepte in champagne. Het brengt aroma's van rode bessen, kersen en soms kruidige toetsen. Pinot noir groeit voornamelijk in de Montagne de Reims en de Côte des Bar en draagt bij tot de complexiteit en robuustheid van het eindproduct.
Pinot MeunierOok een rood druivenras, maar minder bekend dan pinot noir, biedt pinot meunier fruitigheid en toegankelijkheid. Het brengt smaken van appels, peren en soms kruiden. Dit druivenras staat vaak aangeplant in de Vallée de la Marne en zorgt voor een harmonieus en vaak fruitig karakter.
Deze drie druiven en druivenrassen worden vaak gebruikt in verschillende combinaties en verhoudingen om de diversiteit en complexiteit van Champagne te bepalen.
De Champagnestreek
Champagne is een voortreffelijke Mousserende wijnuitsluitend geproduceerd in de Champagnestreek in het noordoosten van Frankrijk. De streek staat bekend om zijn unieke terroir, dat de Champagne kenmerkt met zijn onmiskenbare karakter. De basiswijnen voor Champagne worden meestal gemaakt van de druiven en druivenrassen Chardonnay, Pinot Noir en Pinot Meunier. Het traditionele productieproces omvat de Champenoise-methode, waarbij de wijn een tweede gisting ondergaat in de fles, waardoor hij zijn karakteristieke belletjes krijgt.
Het productieproces van champagne begint met de druivenoogst, die meestal in september plaatsvindt. Nadat de druiven voorzichtig zijn geperst, wordt de most in gistingstanks geplaatst waar het gaat gisten. De wijn rijpt vervolgens in flessen met een mengsel van gist en suiker om de tweede gisting op gang te brengen. Deze rijping kan meerdere jaren duren en draagt bij aan de complexiteit en de diepte van de smaak.
Champagne wordt vaak gezien als een symbool van luxe en feestelijkheid. Er zijn verschillende stijlen, van brut tot demi-sec, afhankelijk van de dosering en het restsuikergehalte. De beroemdste champagnehuizen, zoals Moët & Chandon, Veuve Clicquot en Dom Pérignonhebben aanzienlijk bijgedragen aan de internationale reputatie van Champagne.
De champagneselecties
Alle wijnen voor champagne zijn selecties:
Tijdens de oogst worden alleen de rijpe en gezonde druiven met grote zorg geoogst, in grote manden (mannequins genaamd) gelegd en vervolgens op goed geveerde karretjes naar de pers gebracht. Het persproces verloopt ook voorzichtig en snel, vooral omdat het belangrijk is om voor 2/3 van de oogst witte most uit blauwe druiven te persen. De kleur van de schillen of bittere stoffen mogen niet in de most terechtkomen. 150 kg druiven mag niet meer dan 100 liter most opleveren (de 2/3-wet).
Wettelijke hoeveelheid druiven
De hoeveelheid druiven per hectare die mag worden gebruikt voor de productie van Champagne wordt elk jaar kort voor de druivenoogst wettelijk vastgesteld: in 1996 had maximaal 10.400 kg druiven per hectare recht op de AOC-benamingen "Champagne" en "Coteäux Champenois" (stille wijn uit de Champagne). Elk jaar, voor de druivenoogst, stelt de Federatie ook een potentieel minimum alcoholgehalte vast voor de most. In 1996 moesten de druiven een potentieel alcoholpercentage van minstens 9 volumeprocent hebben. De most die dit minimum niet haalt, verliest het recht om het etiket "Champagne" te krijgen (kwaliteit voor kwantiteit).
Mengen van verschillende planten
Champagne wordt, in tegenstelling tot andere grote wijnen, vaak gemaakt door verschillende druivensoorten en jaargangen te mengen. De reden hiervoor is het noordelijke klimaat van het wijnbouwgebied, wat betekent dat in hetzelfde jaar de druiven en druivenrassen van de ene wijngaard beter kunnen zijn dan die van een andere wijngaard en dat de druiven van het ene jaar beter kunnen zijn dan die van een ander jaar. Horizontale blending van de ongeveer 320 sites, waarvan 17 "grands crus" gewaardeerd worden op 100%, 41 "premier crus" op 90 tot 99 %, de anderen op 80 tot 89 %. Verticale blending met reservewijnen uit verschillende jaargangen.